Úng dụng lâm sàng của PET/CT là phát hiện ung thư sớm

Các ứng dụng lâm sàng cơ bản của kỹ thuật chụp hình bằng máy PET/CT

Chụp PET/CT là phép ghi nhận hình ảnh chức năng bằng kỹ thuật y học hạt nhân (PET) kết hợp với chụp hình cấu trúc bằng CT. PET/CT cung cấp các thông tin chẩn đoán mà các phương pháp chụp hình khác (CT, MRI..) không thể có được. Thông tin chẩn đoán bệnh ở mức độ phân tử sử dụng để đánh giá quá trình sống bao gồm chuyển hoá tế bào, lưu thông tuần hoàn, tưới máu, mức độ gắn kết các thụ thể (receptor-ligand) nhờ vậy có thể phân biệt được tình trạng bình thường hay bất thường trong cơ thể người bệnh. Hình ảnh PET cho phép đánh giá các thay đổi sinh lý, hoá học liên quan đến chuyển hóa xảy ra sớm hơn rất nhiều trước khi có những thay đổi về cấu trúc đến mức có thể phát hiện được bằng các kỹ thuật chụp hình khác như CT, MRI.. 

Với những ưu thế vượt trội trên, PET/CT được chỉ định rộng rãi trong chẩn đoán các bệnh:

- Thăm dò hình thể và chức năng của các tuyến nội tiết : tuyến uyên, tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục và chẩn đoán các bệnh rối loạn chuyển hoá.

- Chẩn đoán các bệnh hệ thống thần kinh- tâm thần : đặc biệt là phát hiện sớm các tổn thương não : u não, xơ hoá, các ổ thiếu máu não, nhồi máu não, tai biến mạch não, bệnh động kinh, Alzheimer...

- Chẩn đoán bệnh về cấu trúc hoặc chức năng các cơ quan thuộc hệ thống tiêu hoá: gan, tuỵ, đường ruột...

- Thăm dò, chẩn đoán bệnh hệ thống thận- tiết niệu, cơ xương khớp, hô hấp.

- Giúp chỉ định, tiên lượng, dự báo kết quả phẫu thuật, hạn chế các phẫu thuật không cần thiết, do đó mang lại hiệu quả điều trị và kinh tế.

- Chẩn đoán các bệnh tim mạch: đánh giá tưới máu cơ tim, chẩn đoán bệnh của mạch vành, ổ nhồi máu của cơ tim, đánh giá sự sống còn của cơ tim, khảo sát vận động thành, đo chức năng tim và chẩn đoán các bệnh khác của mạch máu.

- Chẩn đoán các bệnh hệ thống bạch huyết đặc biệt là tắc mạch bạch huyết, hoặc rò hệ thống bạch mạch.

- Hình ảnh PET/CT là phương tiện định vị hướng dẫn hữu hiệu cho các bác sĩ lấy mẫu sinh thiết, phẫu thuật cắt bỏ...

- Phát hiện chính xác các mầm bệnh lây vi khuẩn, ký sinh trùng, Ricketsia, virus, có ý nghĩa rất lớn trong việc dự phòng và điều trị các bệnh nhiễm trùng, nhiễm virus, góp phần dập tắt nhanh các vụ dịch.

- Đặc biệt trong chuyên ngành điều trị ung bướu, PET/CT giúp phát hiện ung thư sớm, các tế bào ung thư ở những giai đoạn rất sớm ngay khi mới chỉ có sự rối loạn nhỏ nhất của tế bào, tầm soát, đánh giá và phát hiện di căn của khối u. Đây là một trong những thiết bị hiện đại và vô cùng quan trọng trong lĩnh vực chẩn đoán và điều trị ung thư:

- Chẩn đoán sớm ung thư khi chưa có biểu hiện lâm sàng, là yếu tố quyết định thành công việc điều trị ung thư, kéo dài cuộc sống và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.

- Phân loại giai đoạn ung thư, đánh giá đáp ứng liệu pháp điều trị, phân biệt mô sẹo hay mô tái phát sau điều trị phẫu thuật, tia xạ, hoá chất.

- Phát hiện và đánh giá tái phát, di căn ung thư, quyết định phương pháp điều trị đúng.

- Đánh giá hiệu quả các phương pháp điều trị.

Như đã nói trên, ngoài các ứng dụng chẩn đoán hình ảnh thông thường, chụp hình PET/CT còn có vai trò đặc biệt trong việc chẩn đóan và điều trị ung bướu. Máy PET/CT vừa chụp cắt lớp CT vừa quét toàn thân (ghi hình toàn thân). Với hình ảnh PET/CT, người thầy thuốc có thể tìm thấy những tổn thương, biến đổi bất thường rất nhỏ trong cơ thể người bệnh. Do đó kỹ thuật PET/CT cho phép phát hiện sớm bệnh ung thư và các ổ di căn nếu có, trước các phương pháp khác như chụp cắt lớp CT, cộng hưởng từ MR, siêu âm... Nhờ hình ảnh PET/CT, thầy thuốc có thể lựa chọn phác đồ điều trị tối ưu nhất cho bệnh nhân.

Bên cạnh đó, PET/CT đặc biệt hiệu quả trong đánh giá kết quả điều trị, sau một đợt điều trị hóa chất hoặc tia xạ, bệnh nhân được chỉ định chụp PET/CT để kiểm tra tình trạng khối u và diễn biến trên toàn cơ thể. Căn cứ vào kết quả này, thầy thuốc có thể tiên lượng và điều chỉnh hoặc thay đổi phương pháp điều trị để đạt được kết quả tốt nhất.

Ghi hình khối u bằng PET có độ nhạy và độ đặc hiệu cao hơn nhiều so với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác, đặc biệt là khả năng phát hiện các khối u ở giai đoạn rất sớm khi mà các ph­ương pháp chẩn đoán khác chư­a phát hiện thấy. Hình ảnh thu đ­ược sẽ là hình ảnh các tổ chức ung th­ư đặc hiệu ở giai đoạn rất sớm, thậm chí ngay khi các tế bào ung th­ư đang ở giai đoạn rối loạn chuyển hoá, cũng đã đã có thể phát hiện được chúng. Điều này khác biệt so với chụp hình bằng CT, MRI... là tổ chức ung thư­ phải có kích thước đủ lớn và cấu trúc cơ quan đã bị phá huỷ thì các thiết bị này mới phát hiện được. Do đó ghi hình PET/CT giúp chẩn đoán sớm ung thư, phân loại giai đoạn ung th­ư, phát hiện và đánh giá tái phát, di căn, đánh giá hiệu qủa & mức độ đáp ứng của các ph­ương pháp điều trị, giúp đ­ề ra hoặc thay đổi các quyết định điều trị hợp lý và chính xác nhất sau khi đ­ược làm PET. Các kết quả nghiên cứu cho thấy 89-96% bệnh nhân có đ­ược các quyết định phương pháp điều trị đúng, 45-60% bệnh nhân đã được thay đổi phương pháp điều trị sau khi chụp hình PET, PET/CT.

Tại Việt Nam, không chỉ mỗi ở Bệnh viện Chợ Rẫy, mà ở Hà Nội tổ hợp máy PET/CT cũng đã được trang bị tại Bệnh viện Việt Đức, Bạch Mai, Bệnh viên Quân y 108,... và nhiều phòng khám tư khác cũng được trang bị: phòng khám đa khoa quốc tế VietSing, phòng khám đa khoa Thiên Tâm, ... nên có thể nói có nhiều nơi chụp PET/CT uy tín tại Hà Nội. Ở Sài Gòn các bệnh viện và phòng khám cũng được trang bị không kém.

Có thể nói PET/CT đã đang và sẽ mang lại hiệu quả cao hơn nhiều trong chẩn đoán và điều trị ung thư nói riêng và tổn thương trên các cơ quan khác nói chung, đây là lựa chọn tối ưu cho các bác sĩ và bệnh nhân trong chẩn đoán và điều trị bệnh.

>> Bạn đã biết cách: Chăm sóc sức khỏe bà bầu tốt

Phòng khám Đa khoa Quốc tế VietSing - Công ty CP Y học Rạng Đông
Địa chỉ: Pacific Place 83B Lý Thường Kiệt - Hoàn Kiếm - Hà Nội
Tel: (84-4) 3943 8888 - (84-4) 3944 8686 Fax (84-4) 3942 8989
Email: info@vietsingclinic.com.vn