Độc đáo nghệ thuật cây cảnh ở xã Hải Sơn

Những năm trở lại đây, cùng với sự phát triển của các ngành nghề công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp trong xã, thì phong trào trồng, chơi và kinh doanh sinh vật cảnh đang dần trở thành một ngành kinh tế có những đóng góp đáng kể vào ngành kinh tế của địa phương. Chỉ tính trong 6 tháng đầu năm 2011, thu nhập từ cây cảnh trên địa bàn xã Hải Sơn đạt 51,75 tỷ đồng.

Theo như lời kể của các nghệ nhân trong xã thì thú chơi cây cảnh ở Hải Sơn đã có cách đây khoảng hơn 100 năm, nhưng nở rộ khoảng 50 năm trở lại đây. Và nói đến những bậc cao niên ngày ấy, thế hệ nghệ nhân bây giờ vẫn nhắc đến các cụ: Đỗ Kim Đính với thú chơi phong lan, cây cảnh, cụ Lại Văn Uyển nghệ nhân tạo hình cây số 1 đất Hải Sơn, cụ Ninh Văn Điễng đi tiên phong trong hình thức nghệ thuật cây ký đá, và cụ Trần Văn Thịnh - người mở đầu cho trào lưu trồng, chơi và làm kinh tế với quy mô lớn từ sinh vật cảnh. Các cụ là những người đi tiên phong và đặt nền móng đầu tiên cho ngành kinh doanh cây cảnh ở Hải Sơn hôm nay.

Là thế hệ đại diện cho lớp nghệ nhân mới trong xã, anh Trần Văn Trung không chỉ là con nhà “cha truyền con nối” vì là con trai của cụ Trần Văn Thịnh, mà còn khâm phục anh ở tính nhanh nhạy nắm bắt các nhu cầu thị trường đưa cây cảnh Hải Sơn trở thành mặt hàng kinhh doanh có giá trị kinh tế cao. Là ông chủ sở hữu 20 ha diện tích trồng khoảng 3.500cây cảnh, tạo việc làm thường xuyên cho 12 lao động trả lương từ 2,5 – 5 triệu đồng/ người/ tháng, chỉ tính trong 6 tháng đầu năm 2011 này, Trần Văn Trung đã thu về gần 5 tỷ đồng từ tiền bán cây cảnh. Có được thành công như ngày hôm nay, là những tháng ngày tự học, tự làm và tiếp thu kinh nghiệm từ những bậc nghệ nhân lâu năm trong nghề. Anh tâm sự: “Người làm cây phải luôn tâm niệm: mỗi cây cảnh là một đứa con tinh thần và người trồng cây, làm cây, chơi cây phải dồn cả tình yêu, tâm huyết vào đó”.

Hiện nay, anh Trần Văn Trung đang tập trung vào tạo hình cây cảnh nghệ thuật theo 3 phong cách: không bệ đá truyền thống, ký đá và làm rễ nghệ thuật. Trong đó, độc đáo và sáng tạo, ấn tượng và mới mẻ nhất phải nói đến hình thức tạo hình chơi rễ nghệ thuật. Nhìn những đường nét mềm mại như được tạc, được vẽ, được khắc lên sống động có hồn gợi nhiều sự liên tưởng mới thấy hình thức chơi này cũng lắm công phu vì để tạo ra một sản phẩm hoàn thiện phải mất ít nhất 10 năm chăm sóc, uốn tỉa, tạo hình. Anh Trung cho biết xu hướng chơi rễ nghệ thuật mới bắt đầu từ 3 – 4 năm nay và trong vườn cây của anh hiện có khoảng 2000 gốc theo phong cách này. Và đây sẽ là mặt hàng được ưa chuộng trong trong một vài năm tới.

Hiện tại, anh Trần Văn Trung đã thành lập trang Web:caycanhhaihau.com.vn để giao lưu, trao đổi thông tin, giới thiệu và quảng bá cây cảnh của gia đình nói riêng, quê hương Hải Hậu nói chung đến với những người yêu, say và mê cây cảnh cả nước.

Anh Vũ Văn Tuynh thuộc làng nghề cây cảnh Năm Sơn, xóm 5, làm quen với cây cảnh cách đây gần 20 năm, ban đầu chỉ là niềm đam mê thư giãn sau những giờ lao động vất vả, bản thân anh cũng không ngờ 15 – 20 năm sau cây cảnh lại có giá trị kinh tế cao đến thế. 6mẫu diện tích chuyển đổi, với trên 1.500cây, trong đó nhiều cây có giá trị hàng tỷ đồng là tài sản vợ chồng anh đang sở hữu. Trong đó, giá trị nhất phải nói đến cây xanh có dáng Long thăng hiện có giá gần 5tỷ đồng, nó là niềm tự hào, niềm kiêu hãnh của anh với bạn bè trong nghề. Nó là sự kết hợp tài tình của thiên nhiên và óc sáng tạo kỳ diệu của con người. Cũng theo lời anh Tuynh thì để tìm được 1 cây như ý và được nhiều người trong nghề công nhận là cây có giá trị nghệ thuật đôi khi còn phải do cái duyên mà anh gọi là “của tìm người”.

Ông Nguyễn Mạnh Thưởng, Chủ tịch UBND xã Hải Sơn cho biết: “Hiện nay, xã đã có quy hoạch mở rộng vùng chuyên canh cây cảnh và cây có giá trị kinh tế cao từ 50 ha lên 183,26 ha vào năm 2015, định hướng sẽ xây dựng 4 làng nghề cây cảnh tại các xóm 7, 8, 9, 11 và xác định đây sẽ là ngành kinh tế mũi nhọn ở Hải Sơn góp phần nâng cao đời sống kinh tế gia đình của nhân dân trong xã”.

Những đoàn khách từ khắp nơi đã và đang về thăm quan, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm làm cây, chơi cây ở Hải Sơn ngày càng nhiều và cùng với đó chắc chắn những tỷ phú ở Hải Sơn hiện nay sẽ không chỉ dừng ở con số 40 người khi cây cảnh Hải Sơn có mặt khắp mọi miền đất nước. Hải Sơn hôm nay đang khoác lên mình một diện mạo mới làm thay da, đổi thịt vùng quê thuần nông này./.