Trademark for Hai Hau Tam Xoan rice

“Just looking at Tam rice and grilled bird, nice couple is full”. No one knows how many folk songs stating about the rice’s value, the one will be more tasty if chose suitable cooking pot and eatables. Accordingly, it has ever caused the fame of a Hanoi street, even gastronomers coming from many regions go to enjoy Tam rice and pork pies on Hang Buom street."

Upon old farmers in Hai Hau, the land of famous Tam rice through out the nation, the white and sweet smelling rice is the harmony combination of nature and the people. Many special products such as Hung Yen Logan, Bo Ha orange, Thai Nguyen tea, etc. are specialties of each area that cannot grow well in other ones. In Hai Hau, Tam Xoan rice is only planted in the nice hamlets having the first name of An and Phuc Hai which locates Ninh and Kim Giang riverside.

Origin of Tam Xoan rice
Hai Hau has intensive cultivation skill and high rice productivity compared with other provinces in the nation as a whole. Even though experiencing many tremendous changes, Hai Hau land always keeps the fame of Tam rice. During the wars, though the rice gave low, productivity and complicated cultivation technique, the communes specialising in Tam rice planting continued to develop this ancestor-inherited specialty. As the sequel, at that time whenever foreign friends visited our country, they could be enjoyed this specialty.
“It is difficult to grow this rice because it takes many meticulous steps. Therefore, the more meticulous the growers make, the much tastier the rice give. The Tam rice planted in large scale with full of chemical fertilizer is tasteless” said Mr. Hieu in Hai Giang commune, the oldest person earning his living by farming for 7 years.
Growing Tam rice has long since handed down from generation to generation. The growers always take after the process of which firstly, they have to select ground, then plough when the land is overflowed, and rake, early grow but harvest lately, after that fertilizer with muck combining with green manure made of the leaves of china tree, and so on. By 1980, many areas used rice sheller to assist farmers; however, Hai Hau people utilises the traditional ways, so the sounds of pounding rice and rice-hulling mill resound in every corner of the locality.


Harvesting tam xoan (a type of sticky rice)
Foto: Huong Giang

Widespread reputation
In seasonal time, if you go across the rice field in Hai Toan, Hai Phong, Hai An, Hai Giang commune, etc. you will be surrounded by the air flooded with rice smell; even when the villages behind you, the scent seem waft in the air. Besides bamboo baskets of ordinary rice, Every household in the locality have big carefully covered jars containing Tam rice. Recently, under the trend of agricultural product producing, not only specialised communes but some others in the district also choose fertile soils to transplant Tam rice. Consequently, the local Tam rice’s output has ever recorded 10,000 tonnes per year. Tam rice is exported with small amount and sold in the inland market, especially Hanoi is the biggest market.
Nonetheless, it is not easy to buy genuine Tam rice; in some circumstance, product quality is different from its packing, most of them are miscellaneous crossbred rice; no one knows where it come from. Accordingly, Agricultural Technique and Science Institute combine with the provincial Department of Agriculture and Rural Development have carried out to propagandize its trademark. This has been the expectation for along time of Hai Hau people.

All for the trademark of Hai Hau- Tam Xoan rice
In 2003, though the weather had unpredictable changes and the productivity of some sorts of rice fell, specialty rice still got rather high yield. There are some 20,000 hectares transplanting specialty rice that distributes in three districts including Hai Hau, Xuan Truong, Nghia Hung; of which Hai Hau is larger than the remain. Therefore, it is necessary to popularise the trademark of Hai Hau-Tam Xoan rice so as to raise the product value as well as improve the local living standard.
“We have to cope with many obstacles ahead to construct the national rank trademark for this specialty. Firstly, we ought to establish entrepreneurs association and lay out regulation in an attempt to register and verify the origin of trademark, then conduct the farmers apply applying right production process” said Mr. Tran Minh Oanh, deputy chairman of the provincial People’s Committee.
To perform well this plan, the province is encouraging the farmers to select variety, it will give an aid in technique with a view to tend and ensure equal quality for the product. The provincial Agriculture and Rural Development is in hope of the departments and institutes of Ministry of Agriculture and Rural Development and National Seedling Centre as well as relative sectors coordinate with the province to pave the way for Hai Hau to successfully popularise Tam Xoan rice’s trademark.
In the olden time, Tam rice was an expensive product to many people. Since the living standard improved, it becomes one of essential needs of people, typically in the urban areas. Additionally, the demand of foreign market rises day by day. According to Mr. Tran Minh Oanh, it is not necessary to cultivate as the traditional ways; the farmers should combine these with advanced technologies to satisfy increasing demands.
Talking about propaganda for Tam Xoan rice, Mr. Pham Tat Thang, secretary of the district Party said: “the local land is rather fertile. In 2003, the rice’s output of the district was about 1,279 tonnes per hectare. The specialty transplanting area counted for 15-30% of the total cultivated area in winter crop. The province has planted to focus on specialty rice to produce commodity rice and heighten income for the local inhabitants. In the past years, the Tam rice transplanting area of the communes beside Ninh Co river made up 80-90% of winter crop area. Some recent years, the specialty consuming demand has been decreasing, many households in the locality has concentrated on planting Tam varieties (beside Tam Xoan). Thanks to Production and Trade Association, consumers all over the nation know well Tam Xoan rice through distribution agents.
Furthermore, the district is focusing on directing the communes beside Ninh Co river such as Hai An, Hai Toan, Hai Phong, Hai Hau, Hai Phu exchange small plots of land to get larger one. It has planed to form Tam Xoan specialising area making up 30% of total winter crop area in 2004, which sites in five communes beside An Ninh river, to meet the market demand.
Building up trademark for Tam Xoan rice has become the desire of the local people, because it is not only the pride of the locality, but also the orientation for crop restructure to raise economic efficiency. More than that, the district extends cultivated area to some other communes such as Hai Phu, Hai Duong, etc. as well.
Thanks to the supports of Central bodies, especially Agricultural Technique and Science Institute together with the direction of the province, Tam Xoan rice of Hai Hau will have the national rank trademark soon, and it is likely to become familiar to inland customers as well as foreign ones.

According to the survey given by the provincial statistic department, the researchers have found out 19 Tam rice varieties. Beside Tam Xoan rice - the top-list rice, there are Tam Kieu, Tam Nghe, Tam Trau, Tam Co Ngong, etc. especially Tam Ap Be is high - quality rice but it is crossbred rice.

:y45:

bài viết rất hay về gạo tám Hải Hậu mỗi tội không hiểu gì cả. phải translate

nhìn không muốn đọc

ai viết đc bài này trình cũng cao đó.
dạo này mình ngán tiếng Anh quá nên mới chỉ đọc đc đoạn đầu.

chưa kể đến chính tả nhưng viết đc bài này chứng tỏ ng đó cũng có nhiều hiểu biết về Tám Hải Hậu đấy, chả bù cho mình, chỉ biết ăn thui :y20: :y20: :y20:

tui o? hai anh ne`
que huong gao tam' xoan

hải anh mà quê gốc tám xoan à? Hải Toan kung a.

Bản dịch

Thương hiệu cho gạo tám xoan Hải Hậu

"Cơm Tám ăn với chả chim. Chồng đẹp, vợ đẹp những nhìn mà no". Không biết trong dân gian có bao nhiêu câu ca dao tục ngữ nói về sự quý giá, cao sang của hạt gạo Tám xoan - loại gạo kén cả nồi thổi, lẫn thức ăn đi cùng. Chả thế, một thời gạo Tám xoan đã khiến cả dãy phố Hà Nội trở nên nổi tiếng. Khách sang, kén ăn dù ở đâu về cũng tìm đến phố cơm Tám giò chả Hàng Buồm để thưởng thức.

Theo các cụ "lão nông tri điền" ở Hải Hậu - nơi có gạo Tám xoan nổi tiếng cả nước, thứ gạo trắng trong, thơm ngon tinh khiết này là sự gắn kết tuyệt vời của thiên nhiên và con người. Cũng như nhãn Hưng Yên, cam Bố Hạ, chè Thái Nguyên,... đâu phải xã nào, huyện nào cũng trồng được. ở Hải Hậu, gạo Tám Xoan chỉ trồng được ở vùng đất "Cửu An, Nhất Phúc" (tên gọi của 9 thôn có chữ đầu là An và thôn Phúc Khải) của vùng ven sông Ninh và sông Kim Giang.

Gạo Tám Xoan có từ bao giờ?

Hải Hậu vốn là huyện có trình độ thâm canh và năng suất lúa cao trong cả nước. "Vật đổi, sao dời", nhưng gạo Tám thơm vùng quê Hải Hậu vẫn giữ được tiếng thơm đến tận bây giờ. Những năm tháng chiến tranh, cho dù năng suất thấp, kỹ thuật trồng cấy cầu kỳ, nhưng các xã có chân ruộng cấy gạo Tám vẫn không bỏ đi thứ đặc sản quý báu mà cha ông để lại. Nhờ vậy, ngày ấy mỗi khi có khách quốc tế đến Việt Nam, cơm Tám vẫn có mặt trong các bữa cơm mời bạn.

Cụ Hiếu ở xã Hải Giang - người cao tuổi nhất trong xã đã 70 năm sống bằng nghề nông - cho biết: "Trồng lúa Tám khó và công phu lắm. Nhưng công người bỏ ra bao nhiêu thì hạt gạo dâng tặng lại cho hương thơm bấy nhiêu. Chứ lúa Tám mà cứ trồng tràn lan và bón đầy phân hoá học thì khi thổi cơm chỉ có mà nhạt thếch".

Chẳng biết từ bao giờ, người trồng lúa Tám thơm ở Hải Hậu cứ cha truyền con nối, răm rắp làm theo công thức chọn đất tốt, cày ngâm, bừa ải, cấy sớm gặt muộn, khi gặt phải vào lúc lúa "chín tám" sau tiết hạn lộ, còn chăm bón thì phải phân chuồng, kèm phân xanh là lá xoan, lá tràm,... Đến những năm 1980, một vài nơi đã có máy xay xát hỗ trợ người nông dân, nhưng người làm lúa Tám Hải Hậu vẫn theo lối cổ truyền với những chiếc cối xay hoà nhịp cùng tiếng chày giã gạo thậm thịch thâu đêm.

Tiếng lành đồn xa

Vào vụ gặt, nếu ai có dịp đi qua những cánh đồng của các xã Hải Toàn, Hải Phong, Hải An, Hải Giang,... những nơi có diện tích trồng lúa Tám dường như đều cảm thấy bầu không khí như được ướp hương thơm. Ra khỏi làng rồi mà vẫn tưởng như hương thơm lúa Tám phảng phất đâu đây. Vào nhà nào mà thấy ngoài những cót thóc tẻ lại có chum vại, phủ lá chuối khô đậy kỹ lưỡng thì biết là đựng thóc Tám. Những năm gần đây, với xu thế sản xuất hàng nông sản, ngoài các xã chuyên canh, một số địa phương khác trong huyện cũng chọn vùng đất tốt chuyển sang cấy lúa Tám. Chính vì thế sản lượng gạo Tám ở Hải Hậu có năm lên tới 10 nghìn tấn. Gạo xuất bán theo đường tiểu ngạch ra nước ngoài, bán trên thị trường trong Nam ngoài Bắc, nhưng tiêu thụ mạnh nhất vẫn là Hà Nội.

Song mua được gạo Tám Hải Hậu chính hiệu không phải dễ. Có trường hợp bao bì chữ in là thế, nhưng chất lượng sản phẩm bên trong lại không như ý muốn vì là gạo lai tạp không rõ xuất xứ. Đó còn chưa nói đến chuyện, nhiều giống lúa mới có hạt gạo thơm dài được người bán vò thứ lá có mùi thơm na ná như gạo Tám để đánh lừa người tiêu dùng,... Vì thế, khi Viện khoa học - kỹ thuật nông nghiệp kết hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nam Định xúc tiến xây dựng thương hiệu cho gạo Tám, người dân Hải Hậu rất vui mừng.

Còn nhiều việc phải làm vì thương hiệu "Gạo Tám Xoan - Hải Hậu"

Vụ mùa năm 2003, tuy thời tiết diễn biến phức tạp, năng suất một số giống lúa có giảm, nhưng lúa đặc sản vẫn đạt năng suất khá. Toàn tỉnh có gần 20 nghìn ha cấy lúa đặc sản nằm tập trung ở 3 huyện: Hải Hậu, Xuân Trường, Nghĩa Hưng. Trong đó, Hải Hậu chiếm diện tích lớn hơn, nên đã tạo ra lượng lớn lúa đặc sản. Vì thế, xây dựng thương hiệu gạo Tám Xoan Hải Hậu là rất cần thiết nhằm tăng giá trị hàng hoá, nâng cao thu nhập cho người nông dân.

Ông Trần Minh Oanh - Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Nam Định - cho biết: "Để xác lập thương hiệu quốc gia cho gạo Tám Hải Hậu còn nhiều việc phải làm. Đầu tiên, phải tổ chức và thành lập được hiệp hội sản xuất - kinh doanh và ban hành thể chế đầy đủ để đăng ký kiểm tra thương hiệu có nguồn gốc xuất xứ, tiếp đó phải tổ chức, hướng dẫn cho nông dân thực hiện đúng quy trình sản xuất".

Để đạt được mục đích này, tỉnh đang khuyến khích chọn lọc giống, hỗ trợ kỹ thuật, chăm sóc, bảo quản cho sản phẩm có chất lượng đồng đều. Ngành nông nghiệp - phát triển nông thôn Nam Định mong muốn các vụ, viện của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Trung tâm giống quốc gia và các ngành hữu quan phối kết hợp cùng tỉnh tạo điều kiện để Hải Hậu sớm hoàn thành xây dựng thương hiệu gạo Tám Xoan.

Trước đây, lượng gạo Tám tiêu dùng còn hạn chế. Nhưng từ khi đời sống của người dân ngày một nâng cao, nhu cầu tiêu thụ gạo Tám trở nên khá phổ biến, nhất là ở các đô thị lớn. Đó là chưa nói đến nhu cầu tiêu thụ của thị trường nước ngoài. Vì thế, theo ông Trần Minh Oanh, không nhất thiết phải sản xuất lúa Tám theo cách cổ truyền mà phải kết hợp với công nghệ, kỹ thuật hiện đại mới đáp ứng đủ nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.

Trong câu chuyện về xây dựng thương hiệu cho sản phẩm Tám thơm Hải Hậu, ông Phạm Tất Thắng - Bí thư Huyện uỷ huyện Hải Hậu - cho biết: "Đất đai của huyện khá màu mỡ. Năm 2003, năng suất lúa toàn huyện đạt 127,9 tạ/ha. Vụ mùa, diện tích cấy lúa đặc sản chiếm 15 - 30% diện tích. Theo chủ trương tập trung sản xuất lúa đặc sản, tạo ra lúa hàng hoá, tăng thu nhập, trong những năm trước, diện tích cấy lúa Tám của các xã vùng ven sông Ninh Cơ chiếm 80 - 90% diện tích lúa mùa. Vài năm trở lại đây, nhu cầu tiêu thụ gạo đặc sản tăng lên, nhiều hộ nông dân đã tập trung cấy các giống lúa Tám (ngoài giống Tám Xoan). Nhưng do chưa quan tâm trong các khâu thu hoạch, bảo quản, chế biến, tiêu thụ, nên chất lượng của gạo đặc sản truyền thống bị ảnh hưởng".

Trong năm 2003, Viện khoa học - kỹ thuật Nông nghiệp Việt Nam, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nam Định đã hỗ trợ để nông dân trong huyện có nhận thức đúng đắn về thương hiệu "gạo Tám Xoan". Người tiêu dùng bắt đầu biết đến gạo Tám Xoan Hải Hậu do Hiệp hội sản xuất chế biến và thương mại đưa sản phẩm tiêu dùng thông qua các đại lý, cửa hàng. Từ kết quả đã đạt được, huyện đang tập trung chỉ đạo vùng ven sông Ninh Cơ, các xã Hải An, Hải Toàn, Hải Phong, Hải Hậu, Hải Phú "dồn điền, đổi thửa", quy hoạch hình thành vùng chuyên canh cấy lúa Tám Xoan trên 30% diện tích vụ mùa năm 2004 tập trung chủ yếu ở 5 xã vùng An Ninh ven sông để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Việc xây dựng thương hiệu gạo Tám Xoan đã trở thành sự mong đợi và khao khát của người dân. Bởi đó không chỉ là niềm tự hào của địa phương mà còn nằm trong định hướng chuyển dịch cơ cấu giống cây trồng, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Ngoài ra, huyện sẽ mở rộng thêm diện tích ở những xã có điều kiện như: Hải Phú, Hải Đường,...

Với sự giúp đỡ của các cơ quan Trung ương, đặc biệt là Viện khoa học - kỹ thuật nông nghiệp, cùng sự chỉ đạo sát sao của tỉnh, thương hiệu quốc gia sẽ sớm đến với gạo "Tám Xoan Hải Hậu", đưa gạo Tám Xoan Hải Hậu đến với người tiêu dùng trong và ngoài nước.

Theo số liệu điều tra của phòng thống kê tỉnh, đến năm 2003, các nhà khoa học đã tìm được 19 loại giống lúa Tám. Ngoài ngôi đầu bảng là Tám Xoan còn phải kể đến Tám Kiêu, Tám Nghệ, Tám Trâu, Tám Cổ Ngồng... còn Tám "ấp bẹ" (gọi thế là vì gốc lá với thân cây hẹp nên khi lúa trổ lá ấp vào bông lúa) cũng thuộc vào loại ngon, nhưng là dòng lai tạo.

bây giờ gạo tám quê mình cũng mất giá rồi
ít thấy gạo tám thuần chủng nữa :y2:

thêm một phần đâu đâu cũng nhận tám xoan hh.. hix.biết đâu mà lần